Trening słuchowy i widzenia
Sensomotoryczna terapia widzenia to specjalistyczny trening wzrokowy, który poprawia współpracę oczu oraz sposób, w jaki mózg przetwarza informacje wzrokowe. Nie zastępuje okularów ani nie „podnosi ostrości”, lecz rozwija funkcje odpowiedzialne za uczenie się, koncentrację, koordynację i komfort widzenia.
Terapia łączy ćwiczenia:
- okoruchowe – kontrola ruchów oczu (płynne podążanie, ruchy sakkadowe),
- akomodacyjne – ustawianie ostrości na różnych odległościach,
- binoskopowe – współpraca obu oczu, stereowidzenie,
- percepcyjne – analiza i interpretacja bodźców wzrokowych,
- sensomotoryczne – integracja wzroku z ruchem ciała (oko–ręka, równowaga, propriocepcja).
W terapii wykorzystuje się m.in. tablice Hartów, pryzmaty, stereoskopy, metronom czy ćwiczenia ruchowe całego ciała.

Terapię stosuje się m.in. przy:
- zaburzeniach konwergencji,
- problemach z akomodacją,
- trudnościach w koordynacji wzrokowo-ruchowej,
- trudnościach w czytaniu i pisaniu wynikających z przetwarzania wzrokowego,
- niedowidzeniu (również po okresie zasłaniania oka),
- skutkach wstrząśnienia mózgu,
- zaburzeniach integracji sensorycznej wpływających na widzenie.
Terapia widzenia jest prowadzona przez wykwalifikowanych specjalistów: optometrystów zajmujących się terapią wzrokową, ortoptystów, a czasem terapeutów SI współpracujących z optometrystą.
Skuteczność terapii zależy od trafnej diagnozy oraz regularnej pracy. Program ćwiczeń zawsze powinien być indywidualnie dobrany – nie istnieje jeden uniwersalny zestaw dla wszystkich.
Trening przetwarzania słuchowego metodą Johansena (JIAS)
Trening przetwarzania słuchowego metodą Johanssena (Johansen IAS – Individual Auditory Stimulation) to indywidualnie dobrana terapia dźwiękiem, stosowana głównie u dzieci i dorosłych z trudnościami w przetwarzaniu słuchowym (APD) lub zaburzeniami wpływającymi na uczenie się, koncentrację i komunikację.
Johansen IAS polega na codziennym słuchaniu specjalnie przygotowanych nagrań muzycznych, które są indywidualnie modyfikowane pod kątem:
- częstotliwości dźwięku,
- natężenia,
- przestrzenności (stymulacja kanału lewego/prawego),
- tempa i dynamiki.
Celem jest usprawnienie sposobu, w jaki mózg przetwarza bodźce słuchowe, szczególnie w sytuacjach trudnych (szum otoczenia, szybka mowa, rozumienie złożonych poleceń.

Najczęstszymi wskazaniami do terapii słuchowej są:
- zaburzenia przetwarzania słuchowego (APD),
- trudności w uczeniu się (czytanie, pisanie, koncentracja),
- opóźniony rozwój mowy,
- problemy z różnicowaniem dźwięków,
- nadwrażliwość lub obniżona wrażliwość słuchowa,
- trudności z lokalizacją źródła dźwięku,
- ADHD, ASD (jako terapia wspomagająca),
- dwujęzyczność, gdzie występują trudności językowych
Jak wygląda przebieg terapii?
- Diagnoza początkowa Badanie funkcji słuchowych obejmujące m.in.:
• lateralizację słuchową,
• wrażliwość słuchową,
• percepcję dźwięków mowy. - Opracowanie indywidualnych nagrań Terapeuta tworzy zestaw dopasowany do wyników diagnozy.
- Codzienne słuchanie Zwykle 10–15 minut dziennie, najlepiej w słuchawkach.
- Kontrole co 6–10 tygodni Aktualizacja nagrań według postępów.
- Czas trwania terapii Zwykle 6–12 miesięcy, ale zależy od potrzeb.
Korzyści:
- lepsze rozumienie mowy (szczególnie w hałasie),
- poprawa koncentracji i uwagi słuchowej,
- poprawa płynności czytania i pisania,
- lepsze różnicowanie głosek i wyraźniejsza mowa,
- usprawnienie koordynacji słuchowo–językowej,
- zwiększona odporność na bodźce akustyczne. Efekty są zwykle stopniowe, ale u wielu osób bardzo wyraźne.
Trening przetwarzania słuchowego metodą Neuroflow
Neuroflow to specjalistyczny, komputerowy trening usprawniający centralne przetwarzanie słuchowe – czyli sposób, w jaki mózg rozpoznaje, analizuje i interpretuje dźwięki. Terapia nie dotyczy samego słuchu fizycznego (ucho), ale pracy mózgu odpowiedzialnej za rozumienie mowy w hałasie, koncentrację, pamięć słuchową oraz tempo przetwarzania informacji.
Program jest interaktywny, angażujący i opiera się na neuroplastyczności mózgu, czyli jego zdolności do tworzenia nowych połączeń.

Trening Neuroflow polecany jest dzieciom, młodzieży i dorosłym, u których obserwuje się m.in.:
- trudności w rozumieniu mowy — szczególnie w hałasie,
- kłopoty z koncentracją słuchową i selekcją bodźców,
- słabą pamięć słuchową (zapamiętywanie poleceń, wierszyków, sekwencji),
- trudności w nauce czytania i pisania,
- opóźniony rozwój mowy lub zaburzenia artykulacyjne wynikające z problemów słuchowych,
- podejrzenie lub rozpoznanie CAPD (centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego),
- problemy z analizą i syntezą słuchową,
- trudności szkolne związane z przetwarzaniem językowym,
- nadwrażliwość na dźwięki lub trudności z filtrowaniem hałasu.
Jak wygląda przebieg terapii?
Przebieg terapii Neuroflow rozpoczyna się od szczegółowej diagnozy funkcji słuchowych, która pozwala ocenić, czy pacjent kwalifikuje się do programu i jakie obszary wymagają wsparcia. Na tej podstawie opracowywany jest indywidualny plan treningowy dostosowany do wieku, możliwości oraz wyników badań. Terapia odbywa się głównie w domu – pacjent codziennie wykonuje krótkie, około dwudziestominutowe sesje w aplikacji Neuroflow, korzystając ze słuchawek. Program automatycznie dopasowuje poziom trudności do postępów, a ćwiczenia mają formę angażujących zadań słuchowych i językowych. Regularnie, zwykle co kilka tygodni, specjalista analizuje wyniki, monitoruje efekty i wprowadza potrzebne modyfikacje do programu. Cały cykl trwa zazwyczaj od ośmiu do dwunastu tygodni, choć w razie potrzeby terapia może zostać przedłużona.
Jakie są korzyści?
- lepsze rozumienie mowy, także w trudnych warunkach akustycznych,
- poprawę koncentracji uwagi słuchowej i zdolności słuchowego filtrowania bodźców,
- szybsze i skuteczniejsze przetwarzanie informacji językowych,
- rozwój pamięci słuchowej i umiejętności zapamiętywania poleceń,
- poprawę kompetencji szkolnych – czytania, pisania, uczenia się,
- większy komfort funkcjonowania w hałaśliwym otoczeniu,
- lepsze tempo pracy, mniejszą męczliwość, większą samodzielność w nauce,
- pozytywny wpływ na komunikację i rozwój mowy.
Trening słuchowy – terapia w gabinecie
Trening słuchowy w gabinecie to terapia ukierunkowana na poprawę centralnego przetwarzania słuchowego, czyli sposobu, w jaki mózg odbiera, różnicuje i interpretuje dźwięki.
W przeciwieństwie do programów komputerowych jest to forma terapii bezpośredniej, prowadzonej pod okiem specjalisty, który na bieżąco reaguje na potrzeby pacjenta, obserwuje jego reakcje i dopasowuje materiał terapeutyczny.
W terapii wykorzystuje się ćwiczenia słuchowe, rytmiczne, językowe oraz zadania wymagające aktywnego słuchania, koncentracji i koordynacji słuchowo-ruchowej.

Trening słuchowy w gabinecie zaleca się m.in. przy:
- trudnościach w analizie i syntezie słuchowej,
- problemach z różnicowaniem głosek, rozróżnianiem podobnych dźwięków,
- trudnościach w rozumieniu mowy, zwłaszcza w hałasie,
- zaburzeniach koncentracji słuchowej,
- nadwrażliwości lub podwrażliwości na dźwięki,
- opóźnionym rozwoju mowy, nieprawidłowej artykulacji,
- trudnościach w czytaniu, pisaniu i nauce wynikających z deficytów słuchowych,
- diagnozie lub podejrzeniu CAPD (centralnych zaburzeń przetwarzania słuchowego),
- trudności z tempem przetwarzania informacji słuchowych.
Jak wygląda przebieg terapii?
Przebieg terapii słuchowej w gabinecie rozpoczyna się od diagnozy funkcji słuchowych, podczas której specjalista ocenia sposób przetwarzania dźwięków i określa obszary wymagające wsparcia. Na podstawie wyników tworzony jest indywidualny program terapeutyczny dopasowany do wieku, możliwości i trudności pacjenta. Zajęcia odbywają się regularnie, zazwyczaj raz lub dwa razy w tygodniu, a podczas spotkań terapeuta prowadzi ćwiczenia słuchowe, rytmiczne, językowe i ruchowe, na bieżąco obserwując reakcje pacjenta i modyfikując materiał do jego aktualnych potrzeb. W razie potrzeby pacjent otrzymuje także krótkie zadania do wykonania w domu, aby utrwalić nabyte umiejętności. Co pewien czas przeprowadzana jest ewaluacja postępów, która pozwala ocenić skuteczność terapii i wprowadzić ewentualne zmiany w programie.
Jakie są korzyści?
- poprawa rozumienia mowy i przetwarzania dźwięków,
- lepsza analiza i synteza słuchowa,
- łatwiejsze rozróżnianie głosek i poprawę artykulacji,
- wzmocnienie koncentracji słuchowej i umiejętności selekcji bodźców,
- wsparcie w rozwoju czytania, pisania i nauki języka,
- wyraźną poprawę tempa przetwarzania informacji,
- mniejsza męczliwość podczas nauki i słuchania,
- większa pewność siebie w komunikacji i funkcjonowaniu szkolnym.
